Η αμυγδαλιά σταθερή στο έργο της και συνεπής στο χειμερινό ραντεβού της με τα πλούσια άνθη της χαρίζει αισιοδοξία μέσα στο καταχείμωνο. Ένα δένδρο σύμβολο για την ελπίδα, ένα δένδρο πανέμορφο και πολύ αγαπημένο για τις μέλισσες!
Ποιος δεν είδε μία ολάνθιστη αμυγδαλιά και δεν στάθηκε να την θαυμάσει;
Ανήκει σ΄ εκείνα τα δέντρα που ανθίζουν πριν βγάλουν φύλλα προκαλώντας μεγάλο ενδιαφέρον και ποικίλους συμβολισμούς ανά τους αιώνες. Στην αρχαιότητα οι παγανιστές θεωρούσαν την αμυγδαλιά σύμβολο παρθενικότητας, αλλά τα άνθη της δίνονταν επίσης ως πρόσφορο γονιμότητας. Στη νεότερη εποχή, θεωρείται σύμβολο τύχης και μακροζωίας και προσφέρουν τους καρπούς της στους γάμους, τα γνωστά μας κουφέτα!
Η αμυγδαλιά αναφέρεται συχνά τόσο στην ελληνική μυθολογία όσο και στην ποίηση.
Μια από τις μυθολογικές εκδοχές μιλά για μια όμορφη πριγκίπισσα που ονομαζόταν Φυλλίς, και ήταν θυγατέρα ενός βασιλιά της Θράκης.
Ερωτεύτηκε τον γιο του Θησέα, τον Δημοφώντα. Οι δύο νέοι γνωρίστηκαν όταν το καράβι του νεαρού Αθηναίου επέστρεφε από την Τροία. Παντρεύτηκαν αλλά μετά από λίγο καιρό εκείνος νοστάλγησε την πατρίδα του και η ερωτευμένη πριγκίπισσα μην αντέχοντας να τον βλέπει στεναχωρημένο τον άφησε να γυρίσει πίσω. Αν την αγαπούσε πραγματικά θα ξαναγύριζε και τότε θα ήταν πραγματικά και ειλικρινά δικός της.
Η Φυλλίς έμεινε μόνη να περιμένει τον εκλεκτό της για χρόνια. Μαράζωνε και πέθαινε από τη θλίψη της. Οι θεοί που ήξεραν την ιστορία της την μεταμόρφωσαν σε δέντρο για να μπορέσει να περιμένει για περισσότερα χρόνια τον αγαπημένο της. Έτσι δεν πέθανε αλλά έγινε το δέντρο, που έμελλε να γίνει σύμβολο της ελπίδας : η Αμυγδαλιά.
Λέγεται λοιπόν ότι μετά από πολλά χρόνια που ο Δημοφώντας επέστρεψε στη Θράκη βρήκε την αγαπημένη και πιστή γυναίκα, ένα ξερό δέντρο δίχως φύλλα στη μέση του παγωμένου τοπίου. Απελπισμένος και γεμάτος τύψεις αγκάλιασε τον κορμό της και τότε εκείνη πλημμύρισε ανθούς στη μέση του χειμώνα νικώντας τον θάνατο.
Αμυγδαλιά και μέλισσα. Μια σχέση αμοιβαίας εξάρτησης…
Η αμυγδαλιά είναι ένα δέντρο που ανήκει στην οικογένεια Rosaceae και η λατινική της ονομασία είναι Prunus amygdalus ( Prunus communis , Amygdalus commounis ). Είναι φυλλοβόλο δένδρο που έχει μικρό έως μεσαίο μέγεθος.
Ανθίζει από τον Γενάρη και μετά. Ουσιαστικά αυτό εξαρτάται από τις ημέρες ψύχους που θα συμπληρωθούν για κάθε διαφορετική ποικιλία αμυγδαλιάς.
Τα άνθη είναι λευκά ή ροζ, εκπτύσσονται πριν από τα φύλλα και είναι μονήρη ή ανά δύο. Χάρη στην πρωιμότητα της άνθησης, την πυκνότητα των λουλουδιών επάνω στους κλάδους, που δεν κρύβονται από τα φύλλα και τη λευκότητα των πετάλων της, η αμυγδαλιά θεωρείται ως ένα αξιόλογο καλλωπιστικό δένδρο.
Οι καλλιεργούμενες ποικιλίες αμυγδαλιάς είναι αυτόστειρες (δεν αυτογονιμοποιούνται) και μερικές είναι μεταξύ τους ασυμβίβαστες (δεν αλληλογονιμοποιούνται), έτσι ένα σοβαρό πρόβλημα για τον καλλιεργητή είναι η επικονίαση της αμυγδαλιάς που βασίζεται στα έντομα και ιδιαίτερα στις μέλισσες!
Χωρίς τις μέλισσες η καρπόδεση μπορεί να είναι μειωμένη έως και 90 % !
Ο καρπός της αμυγδαλιάς κατατάσσεται στα ακρόδρυα, παρόλο που είναι μια χνουδωτή δρύπη που συγκομίζεται μετά την υπερωρίμανση. Τα αμύγδαλα περιέχουν υψηλό ποσοστό πρωτεΐνης (21%), σιδήρου, ασβεστίου, φωσφόρου, και βιταμινών Β. Τα αμύγδαλα περιέχουν υψηλό ποσοστό λίπους (κοντά στο 50%), με πολλά μονοακόρεστα (39%) και λίγα κορεσμένα (3,7%).
Η αμυγδαλιά κατά την διάρκεια της άνθησης της δίνει νέκταρ και ελάχιστη γύρη στις μέλισσες. Η ποσότητα των σακχάρων του νέκταρος δεν είναι υψηλή, παρ όλα αυτά οι μέλισσες θα την επιλέξουν γιατί είναι μία σημαντική πηγή τροφής μέσα στην καρδιά του χειμώνα.
Πιθανόν αν η αμυγδαλιά άνθιζε αργότερα μέσα στην άνοιξη οι μέλισσες να μην της έδιναν και τόση σημασία, διότι θα έβρισκαν άλλες πηγές με πιο πλούσια σάκχαρα.
Το διάστημα αυτό είναι κρίσιμο για τις μέλισσες διότι ξεκινά την γέννα της νέας χρονιάς η βασίλισσα και το μελίσσι έχει ανάγκη την τροφή. Έτσι αν ο καιρός ευνοήσει και οι μέλισσες θα μπορούν να πετάξουν, θα κάνουν μία καλή αρχή για το νέο έτος!
Αμυγδαλιά, σύμβολο της ελπίδας για την αληθινή αγάπη, για την προσμονή μίας καλής νέας χρονιάς και για την καλή ανάπτυξη των μελισσοσμηνών μας!
Κείμενο: Νίκος Τσαμασφύρας, Γεωπόνος – Μελισσουργός